Actualización dos estatutos do cabido da catedral de Mondoñedo

Con data 1 de setembro dos correntes fixéronse públicos os novos estatutos do cabido da catedral de Mondoñedo. Os anteriores databan da época de monseñor Manuel Sánchez Monge como bispo da diocese e, en moito do seu articulado, xa non rexía.

Os actuais estatutos foron debatidos polo cabido nunha sesión extraordinaria celebrada o pasado 14 de agosto, a proposta do bispo García Cadiñanos, que instou a unha adecuación dos mesmos á realidade presente.

Os cambios principais responden á idade de xubilación dos capitulares, que se establece nos oitenta anos. Ademais, establece os oficios que estruturarán o funcionamento da catedral e que basicamente serán catro, elixidos polos capitulares:

· Por unha banda, o deán, que ha de ser ratificado polo bispo tras proposta do cabido. A súa función é representar á catedral e coordinar todas as accións do cabido e da catedral.

· O secretario realiza as funcións propias e, ademais, engádeselle a coordinación e vixilancia do arquivo catedralicio.

· O fabriquero encargarase de velar polo bo estado da fábrica da catedral, ademais de coordinar o turismo e o museo catedralicio.

· Por último, o mestre de liturxia ten como misión coidar a liturxia catedralicia e dinamizar a acollida pastoral na mesma, especialmente cos peregrinos que se achegan. Xunto a eles, o penal, elixido polo bispo, ten a misión que lle encomenda o código.

O vindeiro 19 de outubro, festa da consagración da catedral, reunirase o cabido para elixir os novos cargos, tras expirar o prazo de mandato anterior.

Estatutos do Cabido da Catedral de Mondoñedo

CAPITULO I: A IGREXA CATEDRAL
Art. 1. A Igrexa Catedral, por canto nela está a Cátedra do Bispo, é signo do seu maxisterio e do seu ministerio pastoral, así como da unidade dos crentes na fe que el anuncia, como pastor do rabaño. Nela, os días máis solemnes, o Bispo preside a liturxia e, a non ser que motivos pastorais aconsellen outra cousa, consagra o Santo Crisma e confire as Ordes Sacras (Cf. Cerimonial dos Bispos nº. 42). A Igrexa Catedral debe ser tida como centro da vida litúrxica da Diocese (ide. nº 44).

Art. 2. A Santa Iglesia Catedral Basílica de Mondoñedo ten por titular á Bienaventurada Virxe María no misterio da súa Asunción.

Art. 3. A Igrexa Catedral de Mondoñedo posúe o título de Basílica Menor por concesión da Santa Sé con data 7 de novembro de 1962.

Art. 4. A Santa Igrexa Catedral Basílica de Mondoñedo, xunto coa Concatedral de San Xiao de Ferrol, han de ser veneradas por todos os diocesanos e tidas como o lugar propio para a celebración daqueles actos que pola súa índole manifestan a vida da Igrexa particular de Mondoñedo-Ferrol.

CAPÍTULO II: NATUREZA E FINS DO CABIDO
Art. 5. O Cabido da Santa Igrexa Catedral Basílica de Mondoñedo é un colexio de presbíteros, que reciben o nome de cóengos, ao que corresponde celebrar as funcións litúrxicas ordinarias e extraordinarias na Catedral e a administración e conservación da mesma e as súas dependencias, así como cumprir aqueles oficios que o dereito ou o Bispo diocesano lle encomenden (c. 503).

Art. 6. O Cabido Catedral goza de personalidade xurídica propia, tanto canónica como civil . Réxese polas normas do dereito común e os presentes Estatutos. Ten o seu domicilio social na mesma Catedral de Mondoñedo.

Art. 7. O Cabido actúa colexiadamente e os seus membros son todos iguais en dereitos e deberes, fóra do que dispoñen estes Estatutos para os distintos oficios en particular. O Presidente é primus inter pares.

Art. 8. O Cabido ten como fins fundamentais:
1. Organizar, promover e realizar o culto ordinario e extraordinario na Catedral.
2. A custodia, conservación e enriquecemento do templo e do patrimonio cos seus valores relixioso, histórico, artístico e monumental.
3. Atender a cuantos soliciten os servizos relixiosos na Catedral.
4. Administrar conforme a dereito os bens da Catedral.
5. Cooperar co Bispo, como parte do seu presbiterio, ao servizo da pastoral diocesana, organizando todas aquelas actividades que se estimen oportunas, sexa por iniciativa propia ou a suxerencia do Bispo.
6. Promover o coñecemento da Catedral e organizar todas aquelas actividades culturais que sexan acordes coa súa condición de lugar sacro.
7. Regular as visitas turísticas á Catedral e o seu museo, así como atender aos investigadores e especialistas e promover o estudo da Catedral.

CAPÍTULO III: CONSTITUCIÓN E ORGANIZACIÓN DO CABIDO
Art. 9. Corresponde ao Bispo, oído o Cabido, conferir todas e cada unha das coenxías (c.509 § 1), que constitúen un oficio eclesiástico.
Os cóengos poden ser nomeados por tempo indefinido, por un tempo ou función determinados, ou mentres se desempeñe un oficio (durante munere), o cal haberá de especificarse no nomeamento.
O párroco da Concatedral de San Xiao de Ferrol, ou o moderador do equipo sacerdotal no seu caso, será nomeado cóengo polo tempo que desempeñe ese oficio.

Art. 10. O Cabido de Mondoñedo constará dun número de cóengos non inferior a cinco, excluíndo para ese efecto aos que adquirisen a condición de eméritos.

Art. 11. O candidato a unha coenxía ha de ser sacerdote secular incardinado na diocese de Mondoñedo-Ferrol e reunir as condicións esixidas no c. 509 § 2: destacar pola súa doutrina e integridade de vida e desempeñar meritoriamente o seu ministerio.

Art. 12. O cóengo nomeado para un tempo determinado cesa no seu cargo ao cumprirse devandito prazo. O nomeado para unha función determinada ou por razón do seu oficio cesa cando termina a función para a cal se lle nomeou ou cando cesa no devandito oficio.

Art. 13. Os capitulares cesan por aceptar outro oficio incompatible (c.152), por excardinación da diocese, por renuncia lexitimamente aceptada polo Bispo ou por privación do oficio a teor do dereito (c. 193 § 1 e c. 194 § 1).

Art. 14. Ao cumprir os oitenta anos de idade, os cóengos poñerán o seu cargo ao dispor do Bispo para a súa xubilación canónica, se procede, nese caso pasarán a ser cóengos eméritos.

Art. 15. O cóengo emérito ten dereito a asistir ás sesións capitulares con voz, pero sen voto, e a ser consultado nos asuntos propios do Cabido. Tamén pode seguir desempeñando determinados títulos ou tarefas propias da actividade litúrxica ou pastoral da Catedral.

Art. 16. Para o correcto desempeño das funcións do Cabido Catedral de Mondoñedo han de elixirse necesariamente entre os seus membros os seguintes oficios: Presidente-Deán, Fabriqueiro, Prefecto de Liturxia, Secretario e Penal, de acordo co disposto nos seguintes artigos.
A provisión dos outros oficios tradicionais, como Doutoral, Maxistral, Lectoral, Chantre e Prefecto de Música, queda á libre consideración do Bispo, que poderá conferilos a cóengos que posúan graos académicos na materia específica (Dereito canónico, Teoloxía, Sacra escritura, Música), ou que polo menos sexan verdadeiramente peritos nelas; estes oficios son compatibles cos sinalados no parágrafo anterior, e tamén coa condición de cóengos eméritos.

Art. 17. Os oficios de Presidente-Deán, Prefecto de Liturxia, Secretario e Fabriqueiro serán designados, para un período de cinco anos, por elección entre os capitulares con dereito a voto. O designado para Presidente-Deán necesita a confirmación do Bispo (c. 509).

Art. 18. O Presidente-Deán precede a todos os cóengos. Entre os demais cóengos seguirase a orde marcada pola data de posesión do oficio capitular e subsidiariamente pola da ordenación sacerdotal.

Art. 19. Ao Presidente-Deán corresponde:
1. Convocar, presidir e moderar as sesións capitulares e demais actos corporativos, así como vixiar o cumprimento dos acordos e dos oficios dos capitulares.
2. Representar ao Cabido e á Catedral, tanto no ámbito eclesiástico como no civil.
3. Promover e velar polo desenvolvemento da vida e actividade da Catedral e do Cabido.
4. Tomar decisións en caso de urxencia, dando conta canto antes ao Cabido.
5. Dar o Vº e pr. tanto ás actas capitulares como a calquera certificación expedida polo Secretario.
6.- Desempeñar a portavocía única do Cabido, a non ser que delegue noutra persoa esta función, coa aceptación dos capitulares.
7. Representar ao Cabido no Consello Presbiteral. Se fose membro en función doutro cargo, elixirase outro representante.
8. Ser o responsable de toda a actividade cultural da Catedral e da xestión do persoal contratado.
En caso de ausencia será substituído polo cóengo máis antigo.

Art. 20. Corresponde ao Prefecto de Liturxia:
1. Asesorar ao Cabido en todo o que corresponda aos actos litúrxicos e de culto na Catedral.
2. Dispoñer e prover de todo o necesario para o culto na Catedral.
3. Velar polo desenvolvemento das celebracións litúrxicas, coidando en particular o referente á música e ao ornato do templo, e o coidado das vestiduras litúrxicas e os obxectos de culto.
4. Exercer de mestre de cerimonias en todas as funcións litúrxicas que se celebran na Catedral, especialmente nas máis solemnes, por si ou delegando noutra persoa adecuada.
5. Sinalar os servizos e quendas correspondentes.
6. Coordinar e animar a actividade pastoral da Catedral, especialmente no referido á acollida dos peregrinos que realizan o Camiño de Santiago.

CAPÍTULO IV: DEREITOS E DEBERES DOS CÓENGOS
Art. 24. Todos e cada un dos cóengos, unha vez que tomasen posesión do oficio capitular, asumen o cumprimento das obrigacións que se sinalan no dereito común, no decreto de nomeamento e nestes estatutos, e gozan así mesmo dos dereitos inherentes a tal condición.

Art. 25. Son dereitos dos cóengos:
1. Estabilidade no oficio capitular nos termos do nomeamento.
2. Participación na celebración comunitaria da Eucaristía e en todas as accións litúrxicas que se celebren na Catedral.
3. Ter voz e voto nas sesións capitulares.
4. Gozar dun mes de vacacións ao ano. As ausencias por razóns de cursos ou semanas de formación, exercicios espirituais, etc. non afectan ás vacacións, nin a posibles perdas económicas. Os capitulares non poderán ausentarse sen deixar atendidos os servizos que lles corresponden. Para máis dun mes de ausencia requírese a autorización do Bispo, oído o Cabido.
5. Celebrar as exequias e recibir sepultura no claustro da Catedral.

Art. 26. Os cóengos teñen os seguintes deberes:
1. Cumprir os deberes que corresponden por razón do seu oficio.
2. Asistir, salvo grave impedimento, ás sesións capitulares e a cantas actividades organice o Cabido.
3. Celebrar os servizos e as actividades pastorais que se requiran para a atención dos fieis.
4. Levar o hábito coral nos actos litúrxicos.
5. Gardar secreto absoluto sobre as deliberacións e acordos do Cabido.
6. Celebrar tres misas por cada cóengo falecido.

CAPÍTULO V: DOS ACTOS CAPITULARES
Art. 27. As reunións plenarias do Cabido Catedral chámanse “Cabidos” e constitúen o órgano de goberno e o leito normal para o exercicio das súas atribucións.

Art. 28. Estas reunións poden ser ordinarias e extraordinarias. As primeiras serán convocadas con oito días de antelación, acompañadas da orde do día. E celebraranse, polo menos, dúas veces ao ano: con motivo das festas de San Rosendo e do aniversario da dedicación da Catedral. As extraordinarias, coa antelación que o caso o permita, serán convocadas por iniciativa do Presidente ou polo menos de tres capitulares.

Art. 29. As sesións rexeranse polo canon 119 do Código de Dereito Canónico e as votacións serán secretas cando se trate de eleccións ou a natureza do asunto así o requira, ou se o pide así calquera dos cóengos con dereito a voto.

Art. 30. Para tratar asuntos de pouca importancia ou de puro trámite o Presidente-Deán do Cabido pode convocar unha reunión do Cabido chamada “Sancristía”, da que se levantará igualmente acta en forma polo Secretario.

Art. 31. Para a validez da sesión do pleno será necesaria a asistencia en primeira convocatoria da maioría absoluta dos capitulares con voz e voto. A segunda convocatoria celebraríase trinta minutos máis tarde e requírese o terzo con dereito a voz e voto. Para a validez das sesións de “Sancristía” terá que participar polo menos un terzo dos capitulares.

Art 32. Os acordos son válidos e obrigatorios desde o momento en que o Cabido adoptase lexitimamente unha decisión sobre o asunto de que se trate.

Art. 33. Para a reforma dos Estatutos requirirase sempre a maioría de dous terzos dos capitulares con dereito a voto.

CAPÍTULO VI: O CABIDO E O BISPO
Art. 34. Os membros do Cabido acollerán ao Bispo desde o día da entrada na Catedral e prestaranlle axuda non só no que como capitulares lles corresponde senón tamén en calquera outro labor que se sirva encomendarlles, dada a súa estreita vinculación con el, por ser os encargados do exercicio do culto na propia igrexa do Bispo.

Art. 35. Dado que o culto catedralicio adquire o seu maior grao de significación e solemnidade cando o preside o Bispo, os capitulares poñerán especialísimo interese na súa preparación e realización nesas ocasións, consentindo o canto e os demais aspectos da celebración.

Art. 36. Conmemorarase coa debida solemnidade na Catedral o día do aniversario da consagración do Bispo.

Art. 37. Cando ocorra o falecemento do Bispo -incluído o emérito-, o Cabido celebrará os funerais como se establece no Cerimonial dos Bispos. Todos os anos celebrarase na Catedral unha Misa de aniversario polo último Bispo falecido.

CAPÍTULO VII: O CULTO E A CATEDRAL
Art. 38. O culto litúrxico na Catedral é a acción propia e específica do Cabido Catedral. Todos e cada un dos capitulares comprométense a poñer os medios para que a Igrexa Catedral sexa de feito un centro de culto modélico, tal como corresponde á súa condición de igrexa “Cátedra do Bispo” e “Nai de todas as igrexas da Diocese”.

Art. 39. O Cabido poñerá todo o seu empeño en que as celebracións litúrxicas se realicen dignamente, conxugando a propia iniciativa co rico contido teolóxico, ritual e pastoral que encerran as normas litúrxicas, e coidando tamén as distintas expresións da piedade e relixiosidade popular.

Art. 40. O Cabido, consciente de que a Eucaristía “é o centro da liturxia sacra e máis aínda, de toda a vida cristiá”, tenta, en consecuencia, convertela en centro da vida litúrxica da Catedral. Coidarase tamén, por iso, o culto ao Santísimo Sacramento, de longa tradición na nosa Catedral e particularmente a súa exposición.

Art. 41. O Cabido, coa colaboración do Reitor do Seminario, participará e preparará con especialísimo coidado a celebración do Sacramento da Orde na Catedral, para que poidan participar debidamente todos os presentes neste acontecemento eclesial de tan rico contido teolóxico e pastoral.

Art. 42. O aniversario da Dedicación da Catedral ha de celebrarse con toda solemnidade e aproveitarase a ocasión para facer unha adecuada catequese sobre o alto valor teolóxico desta Igrexa e o significado do culto que nela celébrase.

Art. 43. En ausencia do Bispo a presidencia nas celebracións capitulares do Triduo Pascual se reserva ao Presidente-Deán.

CAPÍTULO VIII: O CABIDO E A PASTORAL DIOCESANA
Art. 44. O Cabido Catedral, como Colexio elixido de entre o Presbiterio diocesano, ha de sintonizar con cada unha das iniciativas ou plans de pastoral que propoña o Bispo para a Diocese. A Catedral ha de ser a primeira en sintonizar e levar á práctica tales iniciativas.

Art. 45. O Cabido e cada un dos seus membros estarán dispoñibles para as misións que o Bispo teña a ben confiarlles e, en particular, asesorarán naquelas materias das que teñan especiais coñecementos non só ao Bispo senón a calquera sacerdote da Diocese que o solicite.

Art. 46. O Cabido participa segundo dereito no Consello Presbiteral, no Sínodo Diocesano e no Concilio Provincial.

CAPÍTULO IX: DOS BENS E A SÚA ADMINISTRACIÓN
Art. 47. O Cabido e a Catedral son dúas persoas xurídicas distintas. Tanto o Cabido como a Catedral teñen capacidade xurídica para adquirir, reter, administrar e allear conforme ás prescricións do dereito (c. 1255 e ss.). Todos os seus bens son eclesiásticos (c. 1257) e, en consecuencia, tanto na súa adquisición e administración como no seu alleamento réxense polo dereito común e por estes estatutos. O Cabido de Mondoñedo non ten bens propios na actualidade; todos os que administra e custodia son da Catedral.

Art. 48. No primeiro Cabido de cada ano, o Fabriqueiro presentará as contas do exercicio anterior, para a súa aprobación e posterior rendición ao Ordinario. Así mesmo, antes do final de cada ano, o Fabriqueiro someterá a aprobación do Cabido o orzamento para o exercicio seguinte.

Art. 49. Polo que se refire aos límites entre actos de administración ordinaria e extraordinaria, atenderase ao establecido nos canons 1277 e 1281 e ao seu desenvolvemento pola Conferencia Episcopal.
Son considerados actos de administración ordinaria os que figuran nos orzamentos anuais aprobados polo Cabido. Son considerados actos de administración extraordinaria todos os que non figuran no orzamento anual e tamén os que exceden pola súa contía económica o tope mínimo sinalado pola Conferencia Episcopal Española. Para estes actos de administración extraordinaria esíxese a autorización previa do Ordinario dada por escrito (c.1281).

Art. 50. Para o cumprimento dos seus fins o Cabido poderá contratar o persoal que considere necesario, previa aprobación do Consello diocesano de asuntos económicos.

Art. 51. O Cabido poderá facer colectas entre os fieis da Catedral e recibir doazóns dentro dos límites establecidos polo dereito, xa sexa inter vivos ou mortis causa.

CAPÍTULO X: DO PATRIMONIO CULTURAL
Art. 52. Un dos principais deberes do Cabido é da custodia e conservación do patrimonio relixioso histórico artístico da Catedral, tanto inmoble como moble.

Art. 53. O Museo da nosa Catedral ha de ser obxecto de especial atención por parte de todo o Cabido. Será función do Fabriqueiro a xestión do mesmo en nome do Cabido.

DISPOSICIÓNS TRANSITORIAS
1ª. Os presentes Estatutos entrarán en vigor transcorrido un mes, a partir da data da súa aprobación, quedando ipso facto derrogados os anteriores.

2ª. Á entrada en vigor dos novos Estatutos, o Presidente-Deán convocará un cabido extraordinario para a elección dos novos oficios de Presidente-Deán, Fabriqueiro, Prefecto de Liturxia e Secretario.

Os presentes estatutos foron elaborados en acto lexítimo polo Cabido Catedral e aprobados na sesión celebrada o 14 de agosto de 2023 e presentados para a súa aprobación ao Bispo, conforme ao c. 505.

Máis información en xn--catedralmondoedo-jub.com

Descarga: Decreto de aprobación dos estatutos do cabido da catedral de Mondoñedo